Opodatkowanie dochodów niemieckiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH) – podstawowe informacje

Gesellschaft mit beschränkter Haftung (GmbH) jest odpowiednikiem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest ona jedną z najpopularniejszych form prowadzenia działalności gospodarczej w Niemczech. Również coraz więcej polskich przedsiębiorców wchodząc na rynek niemiecki decyduje się na założenie GmbH. Niewątpliwą zaletą działalności w takiej formie prawnej jest ograniczenie odpowiedzialności wspólników za obciążenia finansowe spółki. To znaczy, że w przypadku niepowodzenia biznesowego ryzykuje się jedynie wkładami wniesionymi do spółki, a nie całym swoim majątkiem. Jest to szczególnie ważne, jeżeli ma się do czynienia z rozpoczęciem działalności na obcym rynku w połączeniu z barierami językowymi.

Obok możliwości ograniczenia odpowiedzialności za długi przedsiębiorstwa kluczowym elementem dla oceny opłacalności wyboru formy prawnej dla zaplanowanej działalności gospodarczej w Niemczech jest jej poziom obciążenia podatkiem dochodowym. Oczywiście GmbH płaci w Niemczech nie tylko podatki dochodowe, ale np. w zależności od rodzaju transakcji i zatrudnienia pracowników również VAT (Umsatzsteuer), zaliczki na podatek od wypłacanych wynagrodzeń (Lohnsteuer), podatek od nabycia i posiadania nieruchomości (Grunderwerbsteuer i Grundsteuer) oraz podatek u źródła od wypłaconej dywidendy (Kapitalertragsteuer) czy należności licencyjnych (§ 50a EStG). W Niemczech GmbH podlega dwóm podatkom dochodowym: podatkowi analogicznemu do polskiego podatku dochodowego od osób prawnych – Körperschaftsteuer (CIT), oraz podatkowi od działalności gospodarczej – Gewerbesteuer.

Stawka podatku dochodowego w formie Körperschaftsteuer wynosi 15 %. Do tego dochodzi 5,5 % dodatku solidarnościowego (Solidaritätszuschlag) liczonego od kwoty Körperschaftsteuer. Efektywne obciążenie wynosi zatem 15,825 %. Dla przykładu: jeżeli GmbH osiągnęła dochód w wysokości 100 przed uwzględnieniem Köperschaftsteuer, to Körperschafsteuer od tego dochodu wyniesie 15, a Solidaritätszuschlag 0,825 (5,5 % od 15), czyli łącznie 15,825.

Niemiecki CIT, tak jak w Polsce, jest podatkiem rocznym. W czasie roku istnieje co do zasady obowiązek uiszczania kwartalnych zaliczek na podatek w terminach do 10. marca, 10. czerwca, 10. września i 10. grudnia. Punktem wyjścia do ustalenia podstawy opodatkowania, czyli dochodu do opodatkowania (zu versteuerndes Einkommen) jest wynik finansowy wykazany w bilansie spółki (Jahresüberschuss/Jahresfehlbetrag). Podobnie jak w Polsce, ostateczny wynik podatkowy może się znacznie różnić od wyniku bilansowego, ponieważ może zaistnieć konieczność przeprowadzenia szeregu korekt wyniku bilansowego o np. wydatki niestanowiące kosztu uzyskania przychodu, ukrytą dywidendę, nie podlegające opodatkowaniu subwencje czy otrzymane dywidendy i zyski ze zbycia udziałów. Przy ustalaniu dochodu do opodatkowania można uwzględnić również stratę podatkową z lat ubiegłych. Są tu jednak pewne ograniczenia: stratę do wysokości 1 miliona euro można uwzględnić w całości, powyżej tej kwoty jedynie 60 %. Do 1 miliona euro jest również możliwe przeniesienie straty podatkowej z bieżącego roku do roku poprzedzającego rok, w którym strata powstała. Należy również zwrócić uwagę, że przy nabyciu udziałów w niemieckiej GmbH może przepaść prawo do odliczenia w całości lub części straty z lat ubiegłych.

Każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą w Niemczech jest zobowiązany do zapłaty podatku od działalności gospodarczej (Gewerbesteuer). Ustalanie i pobór Gewerbesteuer następują dwuetapowo: najpierw urząd skarbowy (Finanzamt) ustala podstawę wymiaru podatku (Gewerbesteuermessbetrag), a następnie wydana przez urząd skarbowy decyzja przekazywana jest do gminy, która stosując stawkę podatku obowiązującą na jej terenie (Hebesatz), określa wysokość podatku. Gewerbesteuer jest podatkiem rocznym. Należy jednak uiszczać kwartalne zaliczki w terminach do 15. lutego, 15. maja, 15. sierpnia i 15. listopada.

Punktem wyjścia do określenia podstawy wymiaru podatku jest dochód wynikający z deklaracji dla Körperschaftsteuer (czyli niemieckiego CIT). Przy spółce GmbH nie ma kwoty wolnej od podatku, jak to ma miejsce w przypadku osób fizycznych i spółek osobowych, dla których kwota ta wynosi 24.500,00 euro. Wynik podatkowy dla celów Körperschaftsteuer jest korygowany o odpowiednie doliczenia (Hinzurechnungen) i odliczenia (Kürzungen). Możliwe jest również uwzględnienie straty z lat ubiegłych, podobnie jak w Körperschaftsteuer. Nie ma jednak możliwości przeniesienia straty do roku poprzedzającego. W ten sposób otrzymuje się zysk do opodatkowania na cele Gewerbesteuer (Gewerbeertrag). Następnie Gewerbeertrag jest mnożymy przez bazową stawkę podatku (Steuermesszahl), która wynosi 3,5 %. Otrzymana w ten sposób podstawa wymiaru podatku (Gewerbesteuermessbetrag) przekazywana jest do właściwej gminy. Jest to kwota wyliczona dla danej spółki, do której właściwa gmina stosuje własną, indywidualną stawkę podatku (Hebesatz).

Stawki podatku różnią się w zależności od gminy. Zakładając GmbH warto zatem wybrać taką gminę, w której stawka Gewerbesteuer jest możliwie niska. Zazwyczaj atrakcyjne inwestycyjnie lokalizacje mają jednak wysokie stawki. Niskie stawki są w mniej atrakcyjnych i rozwiniętych gminach. Przykładowe stawki są aktualnie następujące: Berlin 410 %, Düsseldorf 440 %, Frankfurt nad Menem 460 %, Hamburg 470 %, Lipsk 460 %, Monachium 490 %. Średnie stawki w Niemczech Gewerbesteuer przekraczają 400 %. Biorąc pod uwagę bazową stawkę podatku (3,5 %) oraz stawki stosowane przez gminy (ok. 400 %), to efektywne obciążenie dochodów GmbH podatkiem Gewerbesteuer wynosi ok. 14%. Obecnie Gewerbesteuer nie stanowi dla spółki kosztu uzyskania przychodu i nie może być odjęty od dochodu do opodatkowania, jak to było wcześniej możliwe.

bliczając obciążenie podatkami dochodowymi w GmbH trzeba zatem uwzględnić Körperschaftssteuer, Solidaritätszuschlag do Körperschaftsteuer oraz Gewerbesteuer. Ponieważ Gewerbesteuer jest różny w zależności od gminy, w której spółka prowadzi działalność gospodarczą, nie można określić ogólnego, łącznego obciążenia podatkowego dla GmbH. Dla uproszczenia można przyjąć, że łączne obciążenie podatkami dochodowymi wyniesie średnio ok. 29,8 % Na tę kwotę składa się: Körperschaftsteuer w wysokości 15 %, Solidaritätszuschlag w wysokości 0,825 % oraz Gewerbesteuer w wysokości średnio ok. 14 %.

Nasza kancelaria wspiera przedsiębiorców z Polski w ramach przeprowadzania projektów inwestycyjnych w Niemczech, np. przy zakładaniu GmbH i prowadzeniu dla niej w późniejszym czasie księgowości.