(Stell)Vertretung/Vertreter (reprezentacja/przedstawiciel)

Reprezentacja w rozumieniu §§ 164 i nast. BGB (Bürgerliches Gesetzbuch, niemiecki Kodeks Cywilny) oznacza czynność prawną jednej osoby (tzw. przedstawiciela) na rzecz innej osoby (tzw. osoby reprezentowanej). Zgodnie z § 164 ust. 1 BGB oświadczenie woli przedstawiciela ma bezpośredni skutek dla reprezentowanego, tzn. następstwo prawne następuje bezpośrednio dla reprezentowanego. Rozróżnia się m.in. reprezentację z mocy prawa (gesetzliche Vertretungsmacht) i na podstawie pełnomocnictwa udzielonego w celu dokonania określonych czynności prawnych (rechtsgeschäftlich erteilte Vertretungsmach, Vollmacht).

W obrocie gospodarczym występują następujące formy związane z reprezentacją:

Handelsvertreter (przedstawiciel/agent handlowy: oznaczenie zawodowe osoby, której na stałe powierzono pośrednictwo i/lub zawieranie transakcji w imieniu innej osoby, jeżeli prowadzi ona własną działalność gospodarczą (pracuje na własny rachunek). Osoba pracująca na własny rachunek to taka, która ma zasadniczo swobodę w organizowaniu swojej działalności i ustalaniu godzin pracy (§ 84 ust.1 HGB).
Angestellter (pracownik): oznaczenie zawodowe osoby, która nie prowadząc własnej działalności gospodarczej w rozumieniu § 84 ust. 1 HGB stale zajmuje się pośrednictwem w zawieraniu transakcji dla przedsiębiorcy lub zawiera transakcje w jego imieniu (§ 84 ust. 2 HGB).
Handlungsvollmacht (pełnomocnictwo) w rozumieniu § 54 HGB: regulacja ta zawiera zakres upoważnienia do reprezentacji dla osób, które otrzymały Handlungsvollmacht, a nie są prokurentami.
Prokura (prokura) uregulowana w § 48 HGB.
Vertretungsbefugnis des Vorstandes według § 78 Aktiengesetz (niemiecka ustawa dotycząca spółki akcyjnej): prawo do reprezentacji spółki akcyjnej przez zarząd.
Vertretungsbefugnis der Geschäftsführer według § 35 GmbH-Gesetz (niemiecka ustawa dotycząca spółki z ograniczoną odpowiedzialnością): prawo do reprezentacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przez zarząd.

Regulacje podatkowe dotyczące „stałego przedstawiciela” zawiera zarówno niemiecka ordynacja podatkowa (Abgabenordnung) w § 13 jak i Umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w Art. 5 ust. 5 i 6.

§ 13 AO zawiera następującą definicję stałego przedstawiciela: stały przedstawiciel to osoba, która w sposób trwały prowadzi sprawy przedsiębiorstwa i podlega jego poleceniom. Stałym przedstawicielem jest w szczególności osoba, która w imieniu przedsiębiorstwa, w sposób trwały zawiera lub pośredniczy w zawieraniu umów lub uzyskuje zamówienia lub utrzymuje zapasy towarów i realizuje z nich dostawy.
Art. 5 ust. 5 i 6 Umowy stanowią: ust. 5 „jeżeli osoba, z wyjątkiem niezależnego przedstawiciela w rozumieniu ustępu 6, działa w imieniu przedsiębiorstwa oraz posiada i zwyczajowo wykonuje pełnomocnictwo do zawierania umów w Umawiającym się Państwie w imieniu przedsiębiorstwa, to uważa się, że przedsiębiorstwo to, bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu, posiada zakład (podatkowy) w tym Państwie w zakresie prowadzenia każdego rodzaju działalności, który osoba ta podejmuje dla przedsiębiorstwa, chyba że czynności wykonywane przez tę osobę ograniczają się do rodzajów działalności, wymienionych w ustępie 4, które gdyby były wykonywane za pośrednictwem stałej placówki nie powodowałyby uznania tej placówki za zakład na podstawie postanowień tego ustępu. Ust. 6 „Nie uważa się, że przedsiębiorstwo posiada zakład w Umawiającym się Państwie tylko z tego powodu, że prowadzi ono w tym Państwie działalność poprzez maklera, komisanta albo innego niezależnego przedstawiciela pod warunkiem, że takie osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności.”